Farma fotowoltaiczna – co to takiego?

Popularność odnawialnych źródeł energii w Polsce ciągle wzrasta. Najpopularniejszą i najczęstszą formą wykorzystywanych OZE są instalacje fotowoltaiczne. Natomiast instalacje fotowoltaiczne nie kończą się na montażu kilkunastu paneli na naszych dachach. Potencjał zastosowania energii słonecznej wykorzystujemy na dużo większą skalę poprzez tworzenie elektrowni słonecznych, potocznie zwanych farmami. Czym zatem jest farma fotowoltaiczna?

Farmy fotowoltaiczne i ich rozwój jako OZE

Odnawialne źródła energii to branża, która ostatnimi latami na naszych oczach rozwinęła się wyjątkowo szybko. Jeszcze nie tak dawno najbardziej znane nam były wiatraki oraz wykorzystywanie biomasy w produkcji energii elektrycznej. Uwarunkowania formalno-prawne, w tym wejście w życie „Ustawy Wiatrakowej” oraz zmniejszenie cen świadectw wydawanych poprzez wytwarzanie energii z OZE, w dużym stopniu zamroziło ten rynek.

Energia elektryczna jednak stale była i jest nam potrzebna, a jej produkcja postawiła Inwestorów przed koniecznością szukania nowych technologii. Wtedy właśnie rynek instalacji fotowoltaicznych rozwinął się w niesamowitym tempie. Korzystne uwarunkowania formalne, i ekonomiczne sprawiły, że to właśnie panele fotowoltaiczne przychodzą nam na myśl, kiedy słyszymy „odnawialne źródła energii”. Inwestorzy zauważyli potencjał wykorzystywania paneli fotowoltaicznych nie tylko na naszych domach, ale również na większą skalę. Polski rynek otworzył się na nowe technologie oraz na zagranicznych Inwestorów, którzy szukali sposobu, aby swój kapitał zamieścić właśnie w wielkopowierzchniowych inwestycjach związanych z szybko rozwijającą się branżą OZE.

Farma fotowoltaiczna według prawa

Co tak właściwie kryje się pod nazwą farma fotowoltaiczna? W prawie polskim nie znajdziemy jasno zdefiniowanego pojęcia farmy fotowoltaicznej. Niemniej jednak pod stwierdzeniem farma fotowoltaiczna kryje się nic innego jak zespół prądotwórczy paneli fotowoltaicznych, które wykorzystują promienie słoneczne do wytwarzania energii elektrycznej. Wykorzystywane już tu znane nam wszystkim zjawisko fotoelektryczne, w wyniku którego powstaje napięcie elektryczne. Zasada działania jest analogiczna jak w przypadku mikroinstalacji, które widzimy na dachach domów.

Czym w takim razie farma różni się od przydomowej instalacji fotowoltaicznej? Przyjmuje się, że farma fotowoltaiczna to system paneli i towarzyszącej infrastruktury o mocy większej niż 500 kWp. Najbardziej znane nam są farmy fotowoltaiczne o mocy 1000 kW, czyli 1 MW oraz te jeszcze większe. Farmy fotowoltaiczne reguluje m. in. prawo budowlane, które definiuje uwarunkowania formalne, których celem jest otrzymanie pozwolenia na budowę. Ważne jest również prawo energetyczne, które przedstawia zasady związane z pozyskiwaniem warunków przyłączeniowych oraz z pozyskiwaniem pozwoleń wytwarzania energii elektrycznej z ogniw słonecznych. Równie istotna dla nas jest ustawa o odnawialnych źródłach energii, która reguluje zasady rozliczania i koncesji instalacji fotowoltaicznych.

Czy farma fotowoltaiczne może być na dachu?

Oczywiście! Żadne przepisy nie warunkują tego, że farma fotowoltaiczna to instalacja gruntowa. Pamiętajmy, za sformułowaniem farma fotowoltaiczna kryje się instalacja o mocy min. 0,5 MW. Fakt – najczęściej spotykamy się z gruntowymi instalacjami, które są definiowane jako farmy fotowoltaiczne. Natomiast nie zmienia to faktu, że na terenach przemysłowych i halach produkcyjnych często widzimy instalacje fotowoltaiczne o mocy ponad 1MW. Takie instalacje najczęściej tworzone są na zasadach samokonsumpcji gdzie wytworzona energia elektryczna zużywana jest na bieżąco przez zakłady pracy. Inwestorom starającym się o uzyskanie możliwości podłączenia takiej farmy fotowoltaicznej do wewnętrznej sieci zakładów jest na pewien sposób łatwiej. Nie wpuszczają oni tej wielkiej ilości energii elektrycznej do sieci publicznej – tylko konsumują ją.

Inaczej jest w przypadku instalacji podłączanych do sieci publicznych (najczęściej przez średnie napięcie). Proces formalno-prawny dot. realizacji farm fotowoltaicznych jest uwarunkowany niesamowicie dużą ilością przepisów. Farmy zajmują duże powierzchnie inwestycyjne, przez co łatwiej jest wykorzystać niezagospodarowany teren i przekształcić go na budowlany. Niestety często nasze chęci i możliwości nie wystarczają, ponieważ wolne moce przyłączeniowe do sieci publicznych są w dużej mierze zajęte przez inne obiekty wytwarzające energię. Tak jak wspomnieliśmy na początku – farmy fotowoltaiczne są bardzo popularne, na tyle, że sieci elektroenergetyczne są przesycone branżą fotowoltaiczną. 

Podsumowanie

Farmy fotowoltaiczne wiążą się z długim i skomplikowanym procesem, który wymaga przemyślenia wielu czynników. Jeśli chcemy brać czynny udział w procesie pozyskiwania pozwoleń i uzgodnień, które związane są z realizacją przedsięwzięć, jakimi są farmy fotowoltaiczne, powinniśmy znać wszystkie obowiązujące przepisy i rozporządzenia. Nie zapominajmy również, że w takich przedsięwzięciach mamy do czynienia z średnim lub wysokim napięciem. Dlatego właśnie realizacje takich inwestycji powinny odbywać się pod okiem uprawnionych do tego osób. Najczęściej, są to osoby z uprawnieniami budowlanymi z zakresu elektryki, elektroenergetyki oraz branży konstrukcyjnej.